Philip Freriks presenteert Een Hollander in Parijs

Philip Freriks stapt in de voetsporen van Nederlandse kunstschilders in 19de eeuw in Parijs. De eerste uitzending van de 6-delige serie is donderdag 6 september om 21.25 uur op NPO 2

Ruim een eeuw lang was Parijs de smeltkroes van cultureel Europa en de hoofdstad van de negentiende eeuw. In de 6-delige serie Een Hollander in Parijs volgt presentator Philip Freriks de Parijse periode van zes Nederlandse kunstschilders: Van Spaendonck, Scheffer, Jongkind, Maris, Schwartze en Van Dongen. Wat waren hun eerste indrukken? Wie ontmoetten ze en waar leefden en leerden ze? Via hun ogen zien we hoe Parijs in de 19de eeuw een heksenketel was, een episch centrum van de macht vol kunst, feesten, mooie verhalen en het leven zelf.

De kunstenaars waren op het juiste moment in Parijs. Als je iets wilde betekenen in de kunst, moest je in de 19de eeuw in Parijs zijn. Ze kwamen als beginnende kunstenaars met een aanbevelingsbrief in hun zak aan en toen begon het grote avontuur. Ze werden dronken met een jonge Picasso en keken stiekem af bij Michelangelo. Maar het waren vooral ook de mogelijkheden, de ateliers, de opleidingen en de tentoonstellingen. En het waren de mensen, de collega kunstschilders, de kunsthandel en de vrouwen.

Aflevering 1: Een roerige duik de 19de eeuw in

Met de bloemenschilder Gerard van Spaendonck duiken we het koninkrijk Frankrijk in. De mannen dragen pruiken, de macht gaat op de schop, de koppen rollen. Gerard van Spaendonck ontsnapt aan de guillotine en houdt zich gedeisd in het Jardin des Plantes. De zeden zijn vederlicht, Palais Royale is een ordinaire hoerenmarkt. We proberen zicht te krijgen op de ogenschijnlijk brave bloemenschilder aan wie ook zo veel mysterie kleeft. Wie was hij? 

Aflevering 2: Het laatste restje romantiek

Met Ary Scheffer lopen we het Parijs in waar de rust nog lang niet is weergekeerd. Parijs is in burgeroorlog. En Ary Scheffer bevindt zich in het centrum van de macht. Al beweren de geschiedenisboeken anders, hij was degene die Louis Philippe d’Orleans in 1830 op de troon zette. Scheffer was een uitgesproken persoonlijkheid, en dat staat in schril contrast met zijn mierzoete schilderijen. Kunstenaar Pat Andrea laat zien wat het talent van Ary Scheffer was. In zijn tijd een ware ster, maar nu zo goed als vergeten. Ook de kunst is onderhevig aan modegrillen.

Aflevering 3: Parijs gaat op de schop

Met Johan Barthold Jongkind, de Nederlandse Fransman, stappen we Parijs midden 19de eeuw binnen . Philip Freriks volgt de grote blonde Hollander met blauwe ogen en een drankprobleem. Manet, Monet, ze zagen hem als de grote meester. Wat maakte deze onstuimige man zo geliefd? 

Hij is ook de schilder die het veranderende Parijs vastlegt. Het Parijs waar Haussmann carte blanche heeft gekregen. Haussmann, de sloopkunstenaar, die de stad uit de middeleeuwen heeft getrokken. Parijs zou mooi worden maar moest vooral lekker ruiken. 

Aflevering 4: Parijs, de hoofdstad van Europa

Langzaam maar zeker wordt Parijs het middelpunt van de wereld. De eerste opstand van arbeiders is in Parijs en de wereld kijkt mee. Ook Matthijs Maris maakt het mee. Als Nationaal Gardist is hij er bij die bewuste dag op Montmartre. Philip Freriks reconstrueert deze 72 dagen durende arbeidersopstand door de ogen van Matthijs Maris.

Maar het is ook de tijd waarin de kunsthandel het voor het zeggen krijgt. Het verhaal van kunsthandelaar Goupil laat zien dat zijn invloed groot was. Dat hij kunstenaars ‘redde’ maar ook ‘opvoedde’.

Aflevering 5: En er waren ook vrouwen in Parijs

Met de stoere Thérèse Schwartze gaan we de jaren 80 van de 19de eeuw in. In Parijs bruist het, restaurants, warenhuizen en theaters floreren. Maar hoe ‘modern’ dit allemaal ook aandoet, voor vrouwen is het nog steeds oppassen geblazen dat hun goede naam niet bezoedeld wordt. Philip Freriks stapt in de voetsporen van de meest toonaangevende vrouwelijke kunstenaar van haar tijd. 

Aflevering 6: Feesten op Montmartre

Met Kees van Dongen stappen we het einde van de 19de eeuw binnen. Parijs viert feest. Kunstenaars trekken massaal naar Montmartre waar de drank rijkelijk vloeit en de huizen goedkoop zijn. Philip Freriks volgt de sympathieke Van Dongen van zijn armoedige onderkomens in Parijs, zijn vriendschap met Picasso, naar de glamourwereld van het Belle Epoque. 

Een Hollander in Parijs is geproduceerd door Sarphati Media in opdracht van de NTR.