Soms kom je mensen tegen met een bijzonder verhaal. Zo kwam ik, tijdens het Diner Français in Amersfoort van afgelopen jaar, Ton Honing tegen. Hij vertelde over zijn boek Koninklijke Wachtkamers. Een uitgave die hij, in zijn functie bij de NS, samen met de NS had gepubliceerd. In het boek staan alle koninklijke wachtkamers van Europa en wat wil nou het geval, Frankrijk heeft, ondanks dat het een republiek is, ook 3 ‘koninklijke wachtkamers’. Dat vond ik uiteraard interessant voor mijn blog. Hij stuurde mij het, door Studio Piraat in Den Haag prachtig vormgegeven boek, op.
En inderdaad in Frankrijk bevinden zich in de stations van Metz, Parijs en Straatsburg prachtige ‘koninklijke’ wachtkamers met ieder zijn eigen verhaal.
Koninklijke Wachtkamers in Frankrijk
Door de Franse Revolutie was er tegen de tijd dat de Industriële Revolutie opkwam, met zijn treinen en spoorwegen, weinig adel en mensen van Koninklijke bloede meer te vinden in Frankrijk. Er werden uiteraard in Frankrijk stations gebouwd maar zonder Koninklijke wachtkamers. Pas in de tijd dat een deel van Frankrijk overheerst werd door de Duitsers kwamen er de Keizerlijke wachtkamers.
Metz, Gare Centrale de Metz
Het station van Metz werd in opdracht van Keizer Willem II vernieuwd in de tijd dat het Duits grondgebied was (1870-1918). In 1908 werd dit ‘Hauptbahnhof’- nu Gare Centrale de Metz- geopend. Dit station was van grote waarde en moest voldoen aan allerlei eisen omdat er grote hoeveelheden troepen en militair materieel door heen moest. Het station lag immers op een strategisch punt voor Duitsland, dat vijanden had in zowel het westen als het oosten. De infrastructuur rondom het station werd zo ontworpen dat troepen vanuit de vele kazernes en forten rondom Metz het station snel konden bereiken en ook weer verlaten.
Keizer Willem II had in dit station een keizerlijk paviljoen met toegang tot het eerste perron, een salonruimte, salon d’honneur en een kleine voorkamer die dienst deed als rustkamer en waar zich ook een badkamer en sanitair bevindt. In de salon d’honneur bevindt zich een prachtig glas-in-lood raam die de ruimte domineert. Op het raam staat Keizer Karel de Grote afgebeeld en is prachtig van kleur.
Het paviljoen is goed bewaard gebleven en is op gezette tijden geopend voor het publiek. Daarnaast wordt de ruimte gebruikt voor tentoonstellingen, evenementen en vergaderingen. Aan de overkant van het station bevindt zich het postkantoor van Metz en stamt uit dezelfde periode (1911).
Strasbourg, Gare de Strasbourg
Strasbourg: gelegen aan de Rijn, dicht bij de Duitse grens en ook nog eens de stad waar een deel van het Europees parlement is gezeteld. Zo’n stad verdient een mooi en groot station. Het huisvestigd door zijn geschiedenis een fraaie (keizerlijke)wachtkamer.
In 1871 lijfde de Duiters dit stuk (Elzas-Lotharingen) van Frankrijk in. Om de doorreizende Duitse troepen goed van dienst te zijn werd in 1883 het centrale station van Strasbourg geopend. Het was voor die tijd een modern en eigentijds gebouw. Zo was er elektrische verlichting, centrale verwarming en waren er grote bagageliften naar de perrons. Door deze grote bagageliften konden zowel het militaire materieel als gewone goederen snel verwerkt worden.
Tegenwoordig is het station vooral bedoelt om de vele (zakelijke) reizigers van dienst te zijn en is het een tussenstation van de TGV-route. Door dit laatste is het station in 2007 volledig gerenoveerd en gaat het oude in neo-renaissance stijl ontworpen station schuil achter een grote glazen luifel. Het station heeft 2 etages en op de eerste etage bevinden zich de perrons en de (keizerlijke)wachtkamer genaamd de Salon de l’Empereur. Door de renovatie van 2007 is de wachtkamer weer in oude luister hersteld en hangt er weer de zware klok met de adelaar, is het plafond weer te zien met zijn decoratieve cassettes en schittert het licht weer door het fraaie glas-in-loodtableau. Reis je met de VIP klasse dan mag je gebruik maken van deze mooi gerenoveerde wachtkamer en voel je je misschien even een keizer!
Paris, Gare de Lyon
Parijs met zijn miljoenen toeristen en reizigers heeft meerdere stations waaronder het Gare de Lyon. Wanneer je daar de trein neemt reis je af richting Lyon of naar het zuidoosten van Frankrijk. Het fraaie pand met de 64 meter hoge klokkentoren is gebouwd tussen 1895 en 1902.
De wereldtentoonstelling van 1900 was een mooie aanleiding om het station te laten verrijzen en de Parijzenaars konden meteen de vooruitgang van die tijd laten zien. De voorgevel is maar liefst 100 meter. Binnenin het station bevindt zich een fictieve koninklijke wachtkamer namelijk het restaurant Le Train Blue.
Dit restaurant droog lange tijd de naam Le buffet de la Gare de Lyon maar werd omgedoopt in Le Train Bleu als eerbetoon aan de legendarische blauwe trein de Ventimiglia Express. Deze trein reed vanaf Calais naar zonnige oorden als Nice en Monaco en vervoerde voornamelijk Engelse beroemdheden en aristocraten. Het restaurant verwierf sterren en kreeg in 1972 de monumenten-status.
Het interieur is rijk aan neo-barokke elementen en in de vergulde omlijstingen zijn 41 schilderijen verwerkt. Waar je ook kijkt overal zie je deze overweldigende schilderingen die verwijzen naar bekende landschappen waar de treinen doorheen hebben gereden. De tafels zijn mooi wit gedekt, de lambrisering is van bruin hout, de lange banken zijn met leer bekleed en de gerechten zien er onweerstaanbaar uit. Je waant je even op koninklijk bezoek wanneer je deze ruimte betreed en de obers tussen de tafels ziet bewegen en je de geluiden van rinkelend glaswerk, borden en bestek tot je neemt. De grote kroonluchters aan het plafond zijn al kunstwerken op zich en waar je ook kijkt zie je fraai houtsnijwerk. Dit restaurant is een bezoek waard al moet je wel een redelijk gevulde buidel meenemen.
http://www.le-train-bleu.com/fr/
Dit blogartikel heb ik kunnen realiseren door het prachtig vormgegeven boek Koninklijke Wachtkamers dat ik van Ton Honing mocht ontvangen. Ik wil Ton daar hartelijk voor bedanken.
Bronvermelding: Koninklijke Wachtkamers, idee en samenstelling Ton Honing. In opdracht van NS Stations Utrecht.
Van Franse bodem 